İneklerin Bakım ve Beslenmesi Nasıl Yapılır?
*Kültür ırkı bir büyükbaş hayvan için
yıllık gerekli olan kaba yem miktarı 4,5 ton olarak hesaplanmaktadır. 4,5 ton
kaba yem, yaklaşık 7 ton mısır silajı ile 1,5 ton kuru ota (yonca, fiğ,
arpa-yulaf-buğday hasılı, korunga vb) denk düşmektedir. Bu nedenle kurulacak
veya kurulu hayvancılık işletmesinin kaba yem üretimi yapabileceği hayvan
başına en az 2,5 dönüm sulu veya 5 dönüm kuru arazisi olmalıdır. Kaba yem
üretimi için arazisi bulunmayan işletmelerin karlılığının azalacağı
bilinmelidir.
*Barınaklar; iç sıcaklık +5-+21 °C, nem
oranı % 60-80 olacak şekilde inşa edilmelidir. Süt sığırları için +5 ile + 21C
arası sıcaklıklar uygun olmakla birlikte, sağmal inek için ideal çevre ısısı
+10-+15C’dir. Alıştırma ve yeterli yem vermek şartıyla –25C’ye kadar inen
ısılarda bile süt sığırlarının verimlerinde önemli bir düşme olmaz, sağlıkları
bozulmaz. +25C’yi, özelikle de + 35 C’yi geçen sıcaklıkların hayvanların
verimlerinin ciddi anlamda düştüğü unutulmamalıdır.
*Süt sığırlarında konforlu Sıcaklık Nem
İndeksi (SNİ) için alt limit 35, üst limit ise 71’dir. Sıcaklık nem indeksi
35’in altına düştüğünde veya 71’in üstüne çıktığında özelikle süt sığırlarında
strese bağlı verim düşüklüğü görülmekte, sıcak stresi, indeksin yükselmesi
nispetinde de şiddetlenmektedir.
*Toplam verimlilik üzerine çevre
faktörleri (bakım-besleme vb) genetik faktörlerden daha etkili olduğu
unutulmamalıdır. Canlının yaşamını sürdürebilmesi için iç ortamın dengede
olması ve çevreye uyum sağlaması gerekmektedir. Hayvanlar iç ve dış ortamdaki
değişikliklere karşı geliştirdikleri savunma mekanizmaları sayesinde yaşamını
sürdürmeyi başarır. Normalden farklı şartlar hayvanlarda stres oluşturur ve bu
strese karşı hayvanlar bir takım tepkilerle ortama uyum sağlamaya çalışır.
Stres faktörleri hayvanların metabolizmasını etkileyerek verim düşüklüğüne yol
açmaktadır.
*Yetişkin sığır davranışları; genetiğe ve
yönetime bağlı olarak şekillenebilmektedir. Sakin bir şekilde davranılarak
yetiştirilen buzağı, dana ve düveler agresif bir şekilde idare edilmiş olanlara
göre inek dönemlerinde daha kolay yönetilebilmektedir. İyi davranılmış
hayvanlar kendileri ve çiftlik personeli açısında daha az yaralanma riski
taşımaktadırlar.
*Yapılan araştırmalarda; ineklerin,
geçmişte yaşadığı acı ve ıstırap veren kötü deneyimleri kolayca
hatırlayabildikleri, yaşadıkları stresin bağışıklık sistemlerini zayıflattığı,
sindirim ve üreme fonksiyonlarında da gerilmeye yol açtığı ortaya konulmuştur.
*Sürü yönetiminde, bakım ve beslenmenin
yanı sıra stres faktörleri değerlendirmeye alınmalıdır. Arkadaş seçen,
aralarında gruplaşmayı ve rutin yaşamayı seven inekler, gruplarından
ayrılmaları halinde yeni ortamına alışana kadar stres yaşamaktadırlar.
*Sığırlarda; gürültü, ses, bağırma,
dövme, ürkütme, koşturma, kaygan zemin, yatma zeminin sert (beton, taş v.b)
olması, yağış, çamur, havasız ortam, hava cereyanında bırakma, yüksek nem,
sıcaklık, aşırı güneş, susuzluk, açlık, bozuk yem, ani yem ve hava değişikliği,
kalabalık ve sıkışık ortam, bakıcı ve sağımcı değişikliği, sağımcıların
uyguladıkları yanlış sağım teknikleri, veteriner hekimler dışındaki ehliyetsiz
kişilerin hayvanlara müdahale etmesi, yalnız bırakma, doğru (yaş, cinsiyet,
ırk, verim) gruplamama, kötü ve yetersiz ışıklandırma gibi her türlü kötü
çevresel koşullar stres sebebidir. Kısaca hayvanın rahat ve konforunu bozan her
şey stres kaynağıdır.
Çiftlik Hayvanlarının Korunmasına
ilişkin Avrupa Birliği Çiftlik Hayvanları Refahı Konseyinin belirlemiş olduğu
hayvanlara sunulması gereken 5 Temel Hak;
- Hayvanlar aç ve susuz bırakılmamalıdır: Sağlığını ve gücünü tam koruyacak taze su ve yiyeceğe daimi erişim,
- Hayvanlar rahat ettirilmelidir: Barınak ve rahat dinlenme alanlarını da içeren korunaklı uygun yaşam ortamları,
- Hayvanlar ağrı, yaralanma ve hastalıklardan uzak tutulmalıdır: Koruyucu tedbir, hızlı teşhis ve tedavi,
- Hayvanlar doğal davranışlarını gösterebilmelidir: Aynı türden hayvanların yeterli alan ve uygun tesislerde bir arada tutulması,
- Hayvanlar korku ve stresten uzak tutulmalıdır: Izdırabı önleyici koşullar ve tedavi
0 Yorumlar