İneklerin Süt Verimi Nelere Bağlıdır?

İneklerin Süt Verimi Nelere Bağlıdır?

 

Süt Verimini Etkileyen Faktörler

• Irk. Bir inekten alınabilecek süt miktarını etkileyen ve belirleyen en temel faktörlerin başında gelir.
• Doğru bir beslenme programı.
• İneğin canlı ağırlığı.
• Laktasyon dönemi.
• İneğin günlük sağım sayısı.
• İneğin kızgınlık, gebelik ve ikiz doğum oranı.
• İneğin yaşı.
• Hastalıklar.
• İneğin bulunduğu ortamın sıcaklığı.
• Kuruda kalma süresi.

--Hemen hemen herkes tarafından ineklerin süt veriminin, genetik olarak üstün verimli bir ırkın kaliteli kaba ve kesif yemlerle beslenilmesi sonucu, çok fazla süt alınır diye bilinir. Yıllar içinde yeni çalışmalar sonucunda yeni bilgilerin ortaya çıkması üzerine bu koşulların tamamen yeterli olmadığı anlaşıldı. Tabi ki ırkımız, yemimiz, kaba yemlerimiz kaliteli olmalıdır. Fakat ineklerden daha çok süt alabilmemiz için onlara daha çok iyi olanaklar sunmalıyız. Bunlara ek olarak mutlaka konfor sunmamız gerekmektedir. Konforsuz barınaklar yani yanlış dizayn edilmiş barınaklar, havalandırma eksikliği olan, pis ve nemli ahırlar, sert yatak yerleri verimi olumsuz yönde etkiliyor. Aynı çeşitli hastalıklara da zemin hazırlıyor. Hayvan strese girecektir. Ortaya çıkacak olan bu stresi önleyemiyorsak veya stres zamanlarında giderici yönde girişimler yapmıyorsak verim de önemli ölçüde azalacaktır. (Sığırlarda ortaya çıkan stres faktörleri için tıklayınız. )

--Bilindiği gibi stres, stres hormonu ile bağlantılı olduğundan hastalıklara karşı duyarlılık da artıyor. Stres, çok daha az verim ve çok hastalık anlamına gelir.

--Son yıllarda yapılan çalışmalar daha çok, buzağıyken iyi bakılan buzağılarn ileride verimli düve ve inekler olması üzerindedir. Buzağıyken öksürük ve ishal geçiren buzağılar, kurtulsalar bile, yetiştiricilerin deyimiyle Kavruk kalırlar ve bu herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Ayrıca buzağılar ilk iki ayda yeterince buzağı maması veya süt ile beslenildikleri taktirde gürbüz olurlarsa ileride daha verimli inekler olurlar. Tabi ki buzağa verilen süt veya mama kaliteli olmalıdır. Verilen her süt veya mama sonraki dönemde aynı verimi vermez.(Doğumdan sonra buzağı bakımı ayrıntılı bilgi için tıklayınız.)

 

--Buzağılara anormal görünüşlü bir süt verilmemeli, buzağı maması veriliyorsa en kaliteli mamalar seçilmelidir. (Buzağılara hangi oranlarda ne kadar süt verilmelidir.) Mastitis ve gizli Mastitis ineklerin genetiklerinden gelen verim seviyelerini olumsuz yönde etkiler. Özellikle “süt hırsızı” dediğimiz gizli Mastitis, sürekli süt çalar ve süt verimini olumsuz etkiler. Eğer zamanında farkedilmeyip müdahale yapılmaz ise sığır sahiplerini veya işletmeyi devamlı olarak zarara uğratır. Somatik hücre sayımı veya CMT (Kaliforniya Mastitis Testi) ile farkedilmesi ve önlem alınması lazım.

--Süt veriminin bir başka yolu da günlük sağım sayısının ikiden üçe çıkarılması, süt verimini artırır. Söz konusu burada bakım ve beslemenin iyi olması önemli bir husustur. Yemler, kaba ve kesif yemler, iyi olsa dahi yemleme yönetimine dikkat edilmesi gerekir. Kaba yemlerin selülozları yanlış karıştırılma ile bozulmamalıdır ve ineklerin önlerinde sürekli yem bulundurulmalıdır.

--Karıştırıcı, dağıtıcı mikser vagonlar doğru kullanılmalıdır. Hammaddelerin, tüm kaba ve kesif yemlerin yeterince, doğru depolanması sağlanmalıdır. Yemleme yönetimi bir işletmenin önemsemesi gereken başlıca konudur.

--İneklere gerekli zamanlarda doğru ve gerekli desteğin verilmesi verim artırıcı ve hastalık önleyici bir rol oynamaktadır.

--Doğumdan önce, doğum esnasında ve doğumdan sonra mutlaka destekleyici katkılar ineğe sunulmalıdır. Bu günler ineğin normal yaşamının dışındaki günlerdir. Stres dolu bu günlerde ineğin desteğe ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Düve veya inek doğurunca süt verir. İneği gebe bırakmak doğumdan sonra bol ve ucuz süt elde etmemizi bir de yavru almamızı sağlayacaktır. İneklerin yüksek miktarda süt vermelerini sağlamak için; kızgınlık takibi, enerji, protein, vitamin ve mineral yetersizliklerinin önlenmesi, iyi kayıt, iyi gözlem(sığırlarda gözlem ayrıntılı bilgi için tıklayınız) gibi sürü yönetiminin temel ilkelerini doğru bir şekilde yerine getirmeliyiz. (Sığırlarda sürü yönetimi ayrıntılı bilgi için tıklayınız.)