İneklerde Kuru Dönem Beslenmesi

Kuru Dönemde İneğin Beslenmesi

İneklerde Kuru Dönem Nedir?- Kuruya Alma Nedir?

*İneğin sütünü sağmaktan vazgeçerek sütünün kesilmesi sağlamaya kuruya alma olayı denir.

Kuru Dönenim Amacı Nedir?

• İneğin meme dokusunun yenilenmesinin sağlanması ve ineğin gelecek sağım dönemine eksiksiz hazırlanması,
• İneğin gebeliğin son döneminde gelişimi çok hızlı olan buzağının daha sağlıklı olması için,
• İşkembenin tam ve sağlıklı bir şekilde bir sonraki sağım dönemine hazırlanması,
• Doğum sonrası sık sık ortaya çıkan metabolik problemlerin en az seviyeye indirgenmesi,
• Doğuma girecek olan hayvanın vücut kondisyonu olarak hazırlanmasının sağlanması,
• Doğum sonrası hemen sentezlenen Kolostrum (ağız sütü) üretiminin sağlıklı ve yeterli  bir şekilde olmasının sağlanması.

Kuru Dönemde Kuruya Ayrılan Yer Nasıl Olmalıdır?

*Kuru dönem, ineğin laktasyon periyodundan çıkıp, doğum ve bir sonraki laktasyon dönemi için hazırlanmasına imkân tanıyan doğumdan önceki 55-60 günlük süreyi kapsar.

*Ahırın veya çiftliklerin en iyi yeri kuru döneme tahsis edilmesi lazım. Yani en havadar, en geniş, en rahat, bol altlık yeri ve en konfor yerini kuru dönemdeki ineklere tahsis edildiğinde buzağı daha sağlıklı olur ve sağlıklı bir şekilde büyür. Çünkü buzağılar esas sürünün önemli hayvanlarıdır. Kısa bir süre sonra bu buzağılı süt verme dönemine girecekler, yavru verecekler ve akabinde kuru dönemde yaşadığı konforu bize avantaj olarak mutlaka geri verecektir.

Kuruya Alınan Hayvanın Bakımı

*Bu dönemde hayvana gösterilen özeni, hayvanın sağlığı ve verimi üzerinde çok ciddi bir etkisi bulunmaktadır. Sonraki dönemde doğacak olan buzağın daha iyi koşullarda beslenmesi ve buzağı çeşitli hastalıklardan koruyacak kaliteli bir kolostrum içinde mutlaka hayvanın kuru döneme ihtiyacı vardır.(Kolostrumun Buzağılar İçin Önemi )

*10 ay boyunca sürekli sağılan hayvan çok ciddi oranda yorulur ve süt yapan organların dinlenmesi gerekir. Kuru dönemde ineğe verilen yemler, süt verimi yerine karnındaki yavrunun gelişmesinde kullanır. Sürekli sağım nedeniyle kaybetmiş olduğu mineral maddeleri vücudunda tekrar biriktirmek için hayvana zaman verilmiş olur. 10 ay boyunca sağılan inek, vücut yapısı bozulmuştur. Dinlenme döneminde vücut yapısı düzelerek normal doğum yapmaya imkan verilir.

*Kurudaki ineklerin yağlanmasını önlemek için sağmal ineklerden ayrı bir bakım ve beslenme programına alınmalıdır. Çünkü hayvan yağlanırsa doğum sonrası normalde hızla küçülmesi gereken rahim, geç küçülmeye başlayacaktır ve buna bağlı olarak da rahim iltihapları ile döl verimi sorunları ortaya çıkabilmektedir. Vitamin ve mineral madde yönünde zenginleştirilen kuru dönem yemlemesi düşük enerjiye sahip olmalıdır.

*Hayvan kuruya çıkarıldıktan sonra yem ve suyun kısıtlanması ile birlikte yüksek verimlilerde günde bir kez veya gün aşırı sağım yapılmalıdır. Düşük verimli olan hayvanlarda ise, hayvan kuruya alındıktan sonra sağım kesilebilir.

*Kuru dönemin en önemli hususu, ilk ve son iki haftalarında şekillenebilecek mastitislere karşı duyarlı ve dikkatli olmak lazım.

Kuru Dönem Beslenmesi-Kuruya Alının Hayvanın Beslenmesi

*İneklerde bağışıklık sistemini güçlendirmek için A-D-E vitaminleriyle beraber özellikle selenyum takviyesi yapılmasında fayda vardır.

Selenyum: vücudun hastalıklara ve strese karşı direncini artırır.

*Doğumuna 4-9 hafta kala hayvan E.Coli ( escherichia coli: memeli hayvanların kalın bağırsağında yaşayan bakteri türlerinden biridir. A vitamini eksikliğinden ortaya çıkabilir. Hayvanın geç kuruya çekilmesinden, doğum padokların ve barınakların kirli olmasından, doğum sonrası buzağın kalabalık sürü içinde olması, soğuk, yağışlı ve rüzgârlı havaya maruz kalması sonucunda bu E.Coli hastalığı ortaya çıkar.) Rotavirüs ve Coronavirüse karşı aşılanmalıdır.

*Döl yatağında yavrunun gebelik süresi boyunca hacimsel gelişimine paralel olarak, işkembe üzerinde yaratmış olduğu baskı artar. Yani gebeliğin ilerlemesiyle beraber işkembe kapasitesi azalmaktadır. Bu nedenle, fazla miktarda sulu ancak besin madde yoğunluğu düşük olan silaj, pancar, domates ve elma posası ile tane biçilmiş olan yeşil yemler beslenme eksikliğine yol açacağından özellikle doğuma 1 ay kalmış hayvanlara yedirilmemelidir.

*Yüksek düzeyde konsantre yem ile beslenen hayvanlarda strese giren işkembenin dinlenmesi ve yenilenmesi sağlanır. İnek kuru dönemdeki vücut ağırlığının en az % 2 ‘si kadar kuru madde cinsinden kaliteli kurutulmuş çayır otu veya hasıl yemleriyle beslenmelidir.

*Kuruda bulunan ineğinin süt verimini hazırlamak için, ineğin doğuma yaklaşık olarak 15-20 gün kala kuru dönem yem miktarı azaltılmalı, yerine süt yemi verilmek şartıyla doğuma kadar 3-5 kg süt yemi tüketilmesi sağlanmalıdır.

*Tabi bu ineğe azar azar miktarda olacak şekilde kuru yem miktarı azaltıp, süt yemini de azar azar miktarda olacak şekilde artırıp 3-5 kg seviyesine getirilmelidir.

En önemli husus olarak kesinlikle küflenmiş, kızışmış ve bozulmuş yemler ineğe verilmemeli, aksi taktirde bunlar yavru atmalara neden olabilir.

*Doğuma yakın gürültüden kaçınmalıdır. Ani ve sert hareketlerde bulunmamalı, hayvan ürkütülmemelidir. Altına bol ve geniş yataklık konulmalıdır.