Buzağı Bakımı(Ağız Sütünün İçirilmesi)

Doğumdan Sonra Buzağı Bakımı

--Dünyaya daha yeni gelen ve gözlerini açan ve henüz kendi ayakları üzerinde duramayan buzağı, doğduktan hemen sonra temiz bir bezle kurutulmalıdır veya ineğin buzağını kurutmasını sağlanmalıdır. Kurutmadan sonra vakit kaybetmeden buzağın göbek kordonunu iyotlu dezenfekten ile iyice temizlenmelidir. Göbek mikroplar için açık bir kapıdır. Bu açıdan mutlaka göbek kordonu çok iyi bir şekilde temizlenmesi lazım. Yeni doğmuş hayvanlar da göbek kordonu, göbek içerisinden karaciğere kadar bağlanır. Eğer göbek iltihaplanırsa iltihap hem kana karışabilir hem de karaciğere kadar gidip karaciğeri ile iltihaplandırır. Kordonun buzağının vücuduna açılan bir yara olduğunu sakın unutmamalıyız ve içinde de bir miktar dezenfekte bırakacak uygun uzunlukta bağlanmalıdır.

1. Buzağılarda Göbek Fıtığı

--Buzağıları doğum esnasında çok acele ve hızlı bir şekilde çekilip göbek kordonu kısa koparıldığında, göbek fıtığının artmasına sebebiyet verir. Yine göbeğinin iyotlu bir solüsyonla güzel temizlenmediğinde göbek yangısı, eklem yangısı gibi sorunları da ortaya çıkabilir. Ayrıca göbek yangısıyla göbeği vücuda bağlayan damarın kombine iltihabı da ortaya çıkabilir. Bunların hepsi temizlik ve hijyenle önlenebilir.

2. Yeni Doğan Buzağı Ne Kadar Ağız Sütü İçmelidir?

--Buzağının hayatta kalmasını sağlayan ve ilk bağışıklığını oluşturan altın değerindeki ağız sütü içirilir. Doğumdan hemen sonra en az 2 litre süt içirilmelidir. İçirilebilirse ilk iki saat içinde 4 litre süt içirilmelidir. İlk 12 saatte ise 8 litreye tamamlanmalı ve besin takviyeleri de zamanında uygulanmalıdır. Ağız sütünü mümkün olduğunca çok ve çok sıkı vermek lazım. Tercihen hemen 4 litre verilmesi lazım ama hayvan 4 litreyi hemen emmeyebiliyor. Bir süre sonra vazgeçiyor. Buzağı vazgeçse bile biz vazgeçmeyip biraz sabırlı olup buzağın tekrar sütü emmesini beklemeliyiz. Eğer buzağı sütü emmek istemediği halde zorla içermeye kalkışılırsa, süt buzağının ciğerine kaçar.

--İlk verilen sütten birkaç saat sonra tekrar 2 litre daha süt buzağa verilmelidir. Birkaç saat sona tekrar 2 litre verilip 12 saatte toplam 8 litre içirmelidir. Ağız sütü verme işlemine 3 gün boyunca devam edilir. Bu ilk 12 saatte verilen süt, 3 gün boyunca buzağa verilen sütün en önemli kısmıdır. Bunun değeri çok daha üstündedir. Çünkü koruyucu maddeler çok çok fazladır. Buzağın vücudundaki ağırsak gözenekleri daralmadan ilk 12 saatte 8 litre sütü buzağa verilmelidir. Böylece koruyucu maddeleri güzelce emebilsin.

--11 tane olan bağırsak hastalıkları etkenlerinden 8 tanesi dışkı ve ağız yoluyla buzağa bulaşır. Yani bu 8 ana hastalık etkenleri pislikten hayvana bulaşır. Bağırsaktan çıkıp ağızdan içeriye girer. Bu hastalıkların buzağa geçmesini önlemek için buzağıları annesinden, büyük hayvanların veya diğer hayvanlardan ayrı bir bölüme yerleştirilmelidir. Çünkü yeni doğan bir buzağının karşılaştığı ilk mikrop annesinin dışkısındaki mikroptur.  Kuru dönemde ineğe yapılan SEPTİSEMİ aşısı gibi yeni doğan buzağı da hemen ANTİSERUM yapılmalıdır ve bu yapıldıktan hemen sonra buzağı kuru ve temiz bir yere alınmalıdır. Islak bir yer mikropların çoğalmasına zemin hazırlar. Buzağın altına kuru ve temiz bol bol saman veya talaş yerleştirilmelidir.

3. Antiserum

--Hastalığa karşı özel olarak yaptırılmış serum demektir. Hastalığa karşı serum yaptırmak demektir. Hayvan hastalığa karşı kendisini mücadele edemiyor ve bu genellikle buzağı oluyor. Antiserumla hayvana mücadele edebilecek koruyucu maddeleri hazır olarak vermiş olunur. Buzağının daha üretemediği, üretemeyeceği koruyucu maddeyi elimizde hazır bulundurup buzağa uygulama işlemidir. Buzağı doğar doğmaz derisine veya derisinin altına bir tane vurulur. Hastalanınca bir tane daha vurulabilir. Buzağı doğduktan sonra hastalıklarla mücadele edebilecek gücü olmadığından mutlaka bir tane antiserum buzağa yapılmalıdır. Dolayısıyla buzağı, kendi üretemeyeceği koruma maddeyi hazır vermiş olunur.

4. Buzağa Bovivet Süt İçirme Kabı İle Ağız Sütü Verilmesi

--Buzağı doğumundan sonra ilk 2 saatte buzağa en az 2 litre eğer içirilebilirse 4 litre süt verilmesi gerekmektedir.  Verilen sütü içmeyen veya süt içmekte isteksiz olan, buzağı ölümlerini önlemek, buzağının hayatta kalıp bağışıklık kazanması için buzağılara ilk ağız sütü içirmek için süt içirme sondası kullanılabilir. Bu süt içirme kabı sondasını buzağının midesine göndererek süt verilir.

--Bu hortum, buzağının ağzına konulurken kesinlikli çok zorlanmamalıdır. Bir kaleme verdiğimiz güçten daha fazla güç uygulanmamalıdır. Ağızdan kalem gücüyle hafiften aşağıya doğru itilir. Belli bir noktaya kadar gidecektir. Hortum yerleştikten sonra 4 litre süt verebiliyorsanız verin. Hortum buzağının ağzına koymadan önce, hortumun ucunu süt ile yumuşatıldıktan sonra süt verme işlemi uygulanırsa daha güzel olabilir. Eğer ki süt içirme sondası yoksa ve ilk başta 4 litre süt verilemiyorsa, 1-2 şer saat aralıklarla 12 saatte toplam 8 litre süt verilebilir. 

--Buzağılar çiftliğin en önemli hayvanlarıdır. Çünkü buzağı, geleceğin düvesi, geleceğin ineğidir. Buzağı hayatlarının ilk 2 günü en önemli günü olup, ölüp ölmemesiyle çok yakından ilişkisi bulunmaktadır. Dolayısıyla doğumdan sonra ilk 2 gün buzağılar için çok çok önemlidir.

--Buzağıların sütten kesme dönemleri çok stresli geçer. Eğer ki sütten kesme dönemini başarılı bir şekilde atlatılırsa buzağılarda öksürük olmaz. Sütten kesme dönemini ve kaba yeme geçiş dönemini iyi atlatılmazsa buzağılar öksürür. Buda buzağıyı strese sokar. Bunun için de buzağı stresi en çok, sütten kesme döneminde görür. Çünkü onun hayatında da büyük bir değişiklik meydana gelecektir. 

4. Buzağı Sütten Ne Zaman Kesilir?

**Buzağılar, ortalama olarak günlük 800-900 gram buzağı başlangıç yemi tüketmeye başladıklarında kademeli yani alıştıra alıştıra sütten kesilebilirler. Buzağı midelerinden ilk 3 tanesi işkembe, kırkbayır ve börkeneğin gelişmeye başlaması ve değişmeye başlaması için buzağı büyüdükçe, buzağı 1 aylık olduktan sonra ot ve saman gibi çeşitli yemler verilmeye başlanabilir