İneklerin Kuru Döneme Geçişi Nasıl Yapılır?

İnekler Kuruya Ne zaman Alınır?

--Sütü indiren hormon OKSİTOZİN’dir. Yani beyinden salgılan bir hormondur. Oksitozin salgısı olmasa süt memeden inmez. Sütün memeden inmesi için mutlaka oksitozin salgısı salınması lazım. Bu düşünceyle bir karar verilir. Bu hayvan doğuma 45-50-60 gün kala sütten kesilir ve artık sağılmaz. Bundan bir hafta 10 gün önce ineğe verilen süt yemi de yavaş yavaş azaltır. Su hayat olduğu için suyu azaltmaya gerek yoktur. Zaten süt yemi azaldı mı sütte azalmaya başlayacaktır. Kuruya alındıktan sonra süttün sağılmaması için belli bir gün belirlenir ve o günden sonra doğuma kadar hayvan sağılmaz. Tabi süt sağılmadığı için memede birikir. Eğer o gün meme elenirse yani sağılmaya kalkışılırsa, bu beyne emredilir ve oksitozinde süt vermeye devam edecektir. Bizim derdimiz sütün gelmemesi ve bunun içinde memeye karışılmamalı ve hayvan sağılmamalıdır. Hayvan sağılmadığında Oksitozin devre dışı kalmış olur ve sütte salgılanmamış olacaktır.

--Sağım işlemi kesildikten sonra süt memeye gelmeye devam eder. Meme gerilir ama bir yere kadar bu gerilme gerçekleşecektir. Memenin üstünde süt yapan hücrelere kadar süt dayanır. Bu hücreler sütten geldiği en üst seviyeyi kapatır. Oksitozinde salgılanmadığında yukarıya emir gider ve sağım olmadığın için de süt üretme der. Süt veren hücrelerde yavaş yavaş kapanmaya başlayacaktır.

-Bir süre sonra meme elenmediğinde, meme yavaş yavaş kedini çeker. Son daldırma yaptıktan sonra memeye bir daha dokunulmaz ve hayvan kuru döneme, kuru yerine ayrılır.

-Eğer ki yukarıda değindiğimiz gibi sağım işlemi bittikten sonra inek kuruya alınıp ve hala çok süt geliyorsa, sütün gelmemesi için memelere buz tutulabilir.

-Bu işlemlerden sonra inek bol altlıklı, kuru ve temiz bir yere alınması lazım. Bu arada da yeni kuruya alındığı için çok dikkatli olunmalı ve arada bir meme kendini topladı mı kendini çekti mi diye ineğe bakmak, gözlem yapmak lazım.

--İneklerin doğumu yapmaları için tahsis edilen kuru dönem yerlerine aşırı miktarda inek sokulmamalıdır. İnek için ayrılan bu kuru dönem yerleri geniş olmalıdır. Çünkü en çok altlık, en kuru ve temiz olan, en çok yer verildiği hayvanlar kuru dönemdeki hayvanlardır. Çeşitli hastalıklarla karşılanmaması ve sağlıklı bir doğumun olabilmesi için bu hususlar mutlaka yerine getirilmelidir.  Hayvan giderek irileşecektir. Kurudaki yemlik mesafeleri bile normal yemliklerden farklı olmalıdır.

--Doğumdan hemen sonra problemler azmaya başlar. Doğum bir defa büyük bir strestir. Hem hayvan sahibi için hem de inek için. Bu stresi beraber yaşarlar. Stres hortumu (kortizol) salgılandığı anda vücudun savunma mekanizması düşer ve iptal olur. Savunma konusunda vücut direncini kaybeder. Bu direnci kaybetme durumunda, yapılan çalışmalarda bir çok mineral ve vitaminler en düşük seviyeye geldiğini göstermektedir. Hayvan artık kendini savunamayacak duruma gelmiştir. Hayvan kendini savunamadığı için de daha önce problem olmayacak mikroorganizmalar bile bu dönemde problem olabiliyor. Yani en önemli problem olan Mastitis çoğalabiliyor.

GİZLİ HİPOKALSEMİ yani kalsiyum eksikliğinin gizli hali olan bu hastalık, kuru dönemden hemen sonra yani doğumdan hemen sonra inek yeteri kadar kalsiyum takviyesi alamadığı için ortaya çıkabilmektedir. 

--Bütün kaslar pürsülür. Meme ucundaki büzücü kasta yeterince kasılmaz ve yeterince kasılamadığı için memeye de çok miktarda süt iner ve memeyi gerer ve böylece memeden kendiliğinden süt çıkar. İşte gizli hipokalseminin de bir neticesi olarak meme ucundaki, meme başındaki kasların kendini iyi büzememelerinin sonucunda orada bir açıklık oluşuyor ve en basit şekilde mikroorganizma o açıklıktan içeriye girebiliyor. Ayrıca kalsiyum vücudun bağışıklık sistemi üzerinde de çok büyük etkisi vardır. Kalsiyum eksikliği, bağışıklık sisteminde büyük bir çökmeye sebep olur. Bunlardan yola çıkılarak doğumdan sonra mastitisin oraya çıkması tesadüf olmaz. Ayrıca kalsiyum ve potasyum eksikliği sonucunda rahim iltihabı gibi sorun da ortaya çıkabilmektedir. Rahim iltihabı meydana geldiğinde, doğumdan sonra rahimin içinde biriken pislikler dışarıya atılamaz. Bu pislikler rahim içinde kaldığında boş bir balon gibi hastalıklara zemin hazırlar. Kalsiyum ve potasyum eksikliğinden dolayı sağlıklı bir şekilde çalışamayan rahim kasları bir süre sonra iyice durgunlaşıp görevi olan rahimin içindeki kalıntı suları ve pislikleri dışarıya atamayacak duruma gelir.

--Kuru dönem, en çok dikkat edilmesi gereken dönemdir.  Mastitise karşı kesinlikle son sağım yapıldıktan sonra, son daldırma yapılmalıdır. Kalsiyum takviyesi doğumdan hemen sonra ve doğumdan önceki son bir hafta içerisinde D3 vitamin takviyesi yapılmalıdır. Bu takviyeler yapıldığı taktirde, bağışıklık siste de daha ektin hale gelecektir. Yüksek dozlu D3 vitamin takviyesi yapılırsa, buzağı sağlığı, meme sağlığı, hayvanın genel sağlığı, gizli hipokalsemi konusundaki problemlerin çoğu giderilir. Doğumu takip eden saatlerde derhal bu takviyeler yapılması lazım.  Bu takviyeler yapılmadığında yukarıda değindiğimiz hastalıkların tümüne karşı hayvan hassas hale gelecektir.