--Zoonoz (hayvandan insana geçen)
nitelikli ve ihbarı mecburi bir hastalıktır. Bulaşma yolları; Hastalığa
yakalanan hayvanlar ölümden bir-iki gün önce, süt, dışkı ve idrarlarıyla etkeni
çıkarırlar. İyileşen hayvanlar ise, bir süre daha süt ve idrarlarıyla etkeni etrafa
saçarlar. Antrakstan ölmüş hayvana kesinlikle otopsi yapılmamalıdır. Ölen hayvana
eğer otopsi yapılırsa kandaki bakteriler kısa sürede spor haline geçer,
araç-gereç ve çevreye bulaşır. Kan emici, sokucu sinek ve böcekler antraks
sporlarını taşıyabilir ve bulaştırabilirler. Ayrıca bulaşık kemik unu, kıl,
yapağı, deri, silaj yemi gibi maddeler bulaşmada önemli rol oynarlar.
Şarbon hastalığının bulaşması başlıca üç yolla olur
- Sindirim sistemi yoluyla: Su, yem, ot, kemik-unu ile gıdalara bulasan etken sindirim sisteminde bulunan yara-çiziklerden girerek enfeksiyon oluşturur.
- Solunum sistemi yoluyla: Hayvanlarda nadiren görülen bu yolla bulaşma, daha çok insanlarda meydana gelir.
- Deri yoluyla: Çizik, yara, operasyon yarası gibi nedenlerle bütünlüğü bozulan deriler etken için en uygun giriş kapısıdır. Buradan etken girerek enfeksiyon oluşturur.
Şarbon Hastalığının Belirtileri
--Hastalık vücut ısısının yükselmesi,
dalağın şişmesi, kanın koyu bir renk alması ve pıhtılaşmaması, deri altı
dokularda kanamanın nüfuz etmesi ile belirti verir. Çok hızlı seyreden formda;
Beyin kanaması sonucu hayvanda sendeleme, solunum güçlüğü, ayakta duramama,
titreme, halsizlik görülür ve bu tablonun sonunda yere düşerek, kısa bir süre
içinde ölür. Ölümden önce ve sonra ağız, burun ve anüsten pıhtılaşmayan kan
gelir. Hızlı ve düşük hızlı formda; Vücut ısısı 40-42 C ye kadar yükselir ve
bir müddet sonra düşer. Hayvanlar 3-4 gün içinde ölürler. Bu olayların çoğunda
hayvanda iştahsızlık, huzursuzluk, depresyon tablosu izlenir. İleri olgularda
ishal, koyu kırmızı renkte idrar, boğaz altında ve vücudun diğer yerlerinde
ödemler görülür. Süt verimi azalır. Gebeler yavru atar.
Şarbon Hastalığının Tedavi
--Çok hızlı ve hızlı seyrettiğinden kısa
sürede ölüm meydana getiren bu hastalıkta tedavi pek mümkün değildir. Ancak büyük
bas hayvanların bu hastalığında tedavi yapılabilmektedir. Bir veteriner hekime başvurmakta
fayda vardır.
Şarbon Hastalığının Korunma
--Hastalıkla bulaşık meralar
kullanılmamalı, Hastalık çıkmış bölgelere sağlam sürüler sokulmamalı, Hayvan
barınaklarının dezenfeksiyonuna önem verilmeli, Aktif bağışıklık için sağlam hayvanlara
ası uygulanmalı, Antrakstan ölen hayvana otopsi yapılmayıp, doğal delikleri
tıkanarak en az 2 m derinlikte çukur açılır gömülmeli ve üzerine sönmemiş kireç
dökülerek kapatılmalıdır.
0 Yorumlar